Category Archives: ეკომეცნიერება

ოლიკო ცისკარიშვილი

ცოდნა და მეცნიერება ყოველთვის იყო ადამიანის არსებობისათვის ბრძოლის იარაღი. მეცნიერების განვითარების გარეშე წარმოუდგენელია, კაცობრიობის წინსვლა. თუმცა, ხშირად სწორედ მეცნიერული ტექნოლოგიების წყალობით, ვდგებით კატასტროფების წინაშე. მეცნიერების, ბიზნესმენებისა და სახელმწიფოს ერთიანი კოორდინებული მოქმედება არნახული ეკონომიკური ეფექტების წყაროა. ეკონომიკისათვის XX ს-ის 80-იან წლებში ეკონომისტების მიერ შემუშავებული „ენდოგენური ზრდის თეორიით“ ანუ „ზრდის ახალი თეორიით“ გამოიხატა, რომელიც მეცნიერებასა და ეკონომიკას შორის პირდაპირი კავშირის არსებობას აღიარებს.  მეცნიერების სოციალურ ფუნქციაზე მსჯელობა განსაკუთრებით აქტუალური გახდა თანამედროვე ეპოქაში, როდესაც მეცნიერება უშუალო საწარმოო ძალად გადაიქცა და სამეცნიერო-ტექნიკური პროგრესის მძლავრი ბერკეტი გახდა. მეცნიერება არასოდეს ყოფილა ისე ორგანულად ჩართული ადამიანის მატერიალური ცხოვრების პირობებში, როგორც ამჟამად. ადამიანთა სოციალურ აქტივობას თან სდევდა საზოგადოების განვითარება, ეს უკანასკნელი, თავის მხრივ, განაპირობებდა მეცნიერების პროგრესს. Read the rest of this entry »

ქ. ქუთაისის რუსთაველის გამზირზე მიწისქვეშა გადასასვლელთან არსებულ სკვერში ჩატარდა გვირილის ფორმის “მზის ხის” პრეზენტაცია. ღონისძიებაზე წარმოდგენილი იყო გვირილის ფორმის “მზის ხე”, როგორც სუფთა დაუსაფრთხო ენერგიის წყარო ჯანსაღი გარემოსათვის. მზის გვირილის ფურცლებზე დამაგრებული მზის პანელები გარდაქმნის მზის ენერგიას ელექტრო ენერგიად და საშუალებას იძლევა მასზე დამონტაჟებული დასამუხტი საშუალებებით დღე-ღამის განმავლობაში 50-60 და ერთდროულად 30 ელექტრო მოწყობილობის დამუხტვა. მზის გვირილის შექმნა შესაძლებელი გახდა აშშ-ის საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს (USAID) მხარდაჭერით განხორციელებული პროექტის „დაბალ ემისიებიანი განვითარების სტრატეგიების შესაძლებლობათა გაძლიერება (EC-LEDS)  სუფთა ენერგიის პროგრამის “ფარგლებში დაგეგმილი სათემო სოციალური მარკეტინგის საპილოტე კამპანიის ფარგლებში. Read the rest of this entry »

მთელ მსოფლიოში 19 თებერვალს აღნიშნავენ, როგორც ვეშაპების დაცვის საერთაშორისო დღეს. ეს დღე, არა მხოლოდ ვეშაპების დასაცავად აღინიშნება, არამედ ყველა ზღვის ძუძუმწოვართა და ზღვის ბინადართა დაცვის დღედ მოიაზრება და დაარსდა 1986 წელს, საერთაშორისო ვეშაპთა კომისიის მიერ (International Whaling Commission, IWC). კომისია დღემდე ებრძვის მსოფლიოში ვეშაპებზე ნადირობასა და მათი ხორცით ვაჭრობას.ვეშაპთა საერთაშორისო დღის აღნიშვნით კომისიას სურს ,რომ მთავრობა და მოსახლეობა კიდევ ერთხელ დაფიქრდნენ ამ ცხოველების დაცვაზე, რადგან დღემდე ზღვის ძუძუმწოვართა, მხოლოდ 119 სახეობაა შემორჩენილი. ვეშაპებზე და ზღვის ძუძუმწოვრებზე უკანონო ნადირობა, დაახლოებით 200 წელია გრძელდება, რამაც გამოიწვია მათი რიცხვის შემცირება და ვეშაპთა რამდენიმე სახეობის გადაშენებაც. Read the rest of this entry »

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მიზნობრივი სამეცნიერო კვლევითი პროგრამის ფარგლებში ზუსტ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა ფაკულტეტზე 2015 წელს დაფინანსებული პროექტის – ,,ენდოგენური წარმოშობის ბუნების ძეგლების კვლევა-პოპულარიზაცია მდინარე რიონის აუზში“ EN/15/2015 – განხორციელებისას, გამოვლინდა საინტერესო ადგილები, მათ შორის ზემო იმერეთის ტერიტორიაზეც. Read the rest of this entry »

დანიამ მსოფლიო რეკორდი დაამყარა, – გასულ წელს ქვეყანაში ელექტროენერგიის 42 პროცენტი ქარის ენერგიით იქნა გადამუშავებული. TheGuardian-ის ცნობით, აღნიშნული ციფრი მსოფლიოში რეკორდულია. გასულ წელთან შედარებით, ქარის სადგურების მიერ გამომუშავებული ენერგიის მოცულობა დანიაში 3 პროცენტით გაიზარდა.

Read the rest of this entry »

ოლიკო ცისკარიშვილი

13 ივნისის ტრაგედიიდან, თითქმის ერთი თვე გავიდა. სტიქიური მოვლენების გამო, დაიღუპნენ ადამიანები. ეს ტრაგედია უამრავ ადამიანს ფსიქოლოგიურ ტრავმის ფასად და სახელმწიფოს მილიონებით ლარის ზარალად დაუჯდა. საქართველოს გარემოს ეროვნული სააგენტოს ხელმძღვანელი, სწორედ, ამგვარი სტიქიური მოვლენების პრევენციაზე გვესაუბრა. თამარ ბაგრატია, ტრაგედიამდე, სულ ორიოდე კვირით ადრე დაინიშნა, იმ უწყების ხელმძღვანელად, რომელიც 1844 წელს დაარსებული საქართველოს ეროვნული მეტეოროლოგიური და ჰიდროლოგიური სამსახურის, შავი ზღვის ინსტიტუტისა და გეოლოგიური სამსახურის სამართალმემკვიდრეა.

თამარ ბაგრატია, აქტიურად იცავდა ქალთა უფლებებსაც და მისი მთავარი მესიჯი საზოგადოებისადმი იყო – მეტი ქალი პოლიტიკაში, თუმცა როცა თანამდებობა შესთავაზეს, დადებითი  გადაწყვეტილები მიღებამდე, დიდ ხანს ფიქრობდა, რადგან  ეს თანამდებობა ძალიან დიდ პასუხისმგებლობას და ძალისხმევას მოითხოვს. პროფესიით გეოგრაფი თვლის, რომ სისტემის ფუნქციონირების შინაარსობრივ გამართვაში  პროფესია დიდ პრივილეგიას ანიჭებს “პროფესიულად შემიძლია განვსაზღვრო სააგენტოს პოლიტიკა,  პრობლემები და შესაბამისად, შევეცდები მოვაგვარო,” – ამბობს გარემოს ეროვნული სააგენტოს ხელმძღვანელი.

Read the rest of this entry »

ოლიკო ცისკარიშვილი

მსოფლიო მნიშვნელობის ძეგლი ძუძუანას გამოქვაბული, ჭიათურის მუნიციპალიტეტის სოფელ მღვიმევის ტერიტორიაზეა. თუ, აქამდე ჩეხეთის აღმოჩენებით ითვლებოდა, რომ უძველესი ქსოვილი ადამიანმა 29 ათასი წლის წინ დაამზადა, ჭიათურის გათხრებით ამ თარიღმა 34 ათას წლამდე გადაიწია. ძუძუანას მღვიმეში სამუშაოებს მეცნიერთა ჯგუფი 1996 წლიდან აწარმოებს, რომელშიც ქართველების გარდა, ამერიკელი და ებრაელი სპეციალისტებიც შედიან. ამ კვლევის მთავარი მიზანი პალეოლითის ხანის “ჰომო საპიენსის” მიგრაციის გზების დადგენა იყო. იქ აღმოჩნდა ე.წ. ზედა პალეოლითური ხანის 3,5 მეტრის სისქის ნასახლარი. მღვიმის შესწავლა საინტერესო იყო, რადგანაც აქ აღმოაჩინეს 34 000 წლის წინანდელი სელის ბოჭკო. აღმოჩენაში უდიდესი წვლილი მიუძღვის არქეოლოგ თენგიზ მეშველიანს. Read the rest of this entry »

ცუცხვათის მღვიმე მდებარეობს ოკრიბა-არგვეთის ქედზე. უროგენულ კირქვებში გამომუშავებულ ცუცხვათის მღვიმოვანს, ადგილობრივები „მაღარას“ უწოდებენ.
მღვიმე შედგება 13 სართულისგან. ქვევიდან პირველი სართული ადამიანისთვის გაუვალი ვიწრო ხვრელია, რომელშიც გაედინება მუდმივი ნაკადი – მდ. შაბათაღელე. მღვიმის ქვემოთ მდინარეს ჭიშურა ეწოდება.
მეორე სართული (მთავარი ტალანი) ატარებს უზარმაზარი ბუნებრივი გვირაბის ხასიათს (სიგრძე – 200 მ, სიგანე – 10-30 მ, სიმაღლე 10-28 მ). მასში წყალი მხოლოდ შაბათაღელის წყალდიდობის დროს გაედინება. ტალანის განშტოებებში არის წყაროები, პატარა ტბა, კალციტის ნაწვეთი ფორმები. ჭერთან შენახულია ადამიანის მიერ დამაგრებული ძელები – ძველი საკულტო ნაგებობის ნაშთი.

Read the rest of this entry »

ამერიკის შეერთებულ შტატებში მუშაობა დაიწყო მსოფლიოში უდიდესმა მზის ელექტროსადგურმა სახელწოდებით – Topaz. ელექტროსადგურის მშენებლობა დაიწყო 2012 წელს. ინჟინრებმა ორი წლის განმავლობაში, კალიფორნიაში დაამონტაჟეს 9 მილიონი მზის პანელი, დაახლოებით 25 კვადრატული კილომეტრის ფართობზე. პროექტის ღირებულებამ შეადგინა 2.5 მილიარდი დოლარი.

Read the rest of this entry »

22 ნოემბერს, ვანის მუნიციპალიტეტის, სოფელ ბზვანში, საინტერესო გეომორფოლოგიური ექსპედიცია მოეწყო. ივანე ჯავახიშვილის სახ. თბილისი სახელმწიფო უნივერსიტეტის მაგისტრანტ სალომე ხონელიძემ თსუ-ში საქართველოს რეგიონების გეომორფოლოგიის ლექციაზე განიხილა ბზვანის მღვიმის საკითხები, შემდეგ არსებული ინფორმაცია დაზუსტებული სოფელ ბზვანის რწმუნებულთან ბატონ გრიგოლ ტყეშელაშვილთან. ექსპედიციის ხელმძღვანელი იყო თსუ-ს ასისტენტ პროფესორი, გეოგრაფიის დოქტორი, გეომორფოლოგი გიორგი დვალაშვილი.

Read the rest of this entry »